Elektroniczny rejestr akcjonariuszy wejdzie w życie 1 marca 2021 r. Z tą datą dokumenty akcji stracą ważność. Do 30 września 2020 r. każda spółka akcyjna jest zobowiązana wybrać podmiot, który będzie prowadził dla niej rejestr akcjonariuszy. Co warto wiedzieć w tej kwestii?

Elektroniczny rejestr akcjonariuszy: podstawowe informacje

Elektroniczny rejestr akcjonariuszy został wprowadzony przez nowelizację Kodeksu spółek handlowych z dnia 1 stycznia 2020 r. Tym samym anonimowość poszczególnych akcjonariuszy została mocno ograniczona. Przez nowe regulacje akcje ulegną dematerializacji, zatem wszystkie akcje w formie dokumentowej zostaną wycofane z obrotu. Zamiast tego powstanie rejestr akcjonariuszy, w którym będą rejestrowane: akcje imienne i na okaziciela, świadectwa użytkowe i założycielskie, warranty subskrypcyjne oraz inne tytuły wynikające z uczestnictwa w dochodach bądź podziale majątku.

Elektroniczny rejestr akcjonariuszy: ważne podmioty

Do zarejestrowania akcji w rejestrze akcjonariuszy są zobowiązane spółki akcyjne, spółki komandytowo-akcyjne oraz proste spółki akcyjne. Dematerializacja akcji odnosi się przede wszystkim do spółek prywatnych. Podlegają jej również spółki publiczne, które posiadają instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym albo wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu.

Omawiany rejestr mogą prowadzić tylko ściśle określone podmioty posiadające uprawnienia do prowadzenia rachunków papierów wartościowych, na przykład domy maklerskie, większe banki. Te podmioty podlegają kontroli ze strony Komisji Nadzoru Finansowego. W przypadku prostych spółek akcyjnych rejestr może prowadzić także notariusz.

Elektroniczny rejestr akcjonariuszy: co będzie zawierał?

Rejestr akcjonariuszy będzie miał formę elektroniczną mogącą przybrać postać rozproszonej, zdecentralizowanej bazy danych. Znajdą się w nim informacje o:

• firmie, siedzibie i adresie spółki;
• oznaczeniu sądu rejestrowego i numerze, pod którym spółka jest wpisana do rejestru;
• dacie zarejestrowania spółki i emisji akcji;
• wartości nominalnej, serii i numerze, rodzaju danej akcji i uprawnieniach szczególnych z akcji;
• nazwisku i imieniu albo firmie (jej nazwie) akcjonariusza oraz adresie jego zamieszkania albo siedzibie, albo innym adresie do doręczeń, a także adresie poczty elektronicznej, jeżeli akcjonariusz wyraził zgodę na komunikację w stosunkach ze spółką i podmiotem prowadzącym rejestr akcjonariuszy przy wykorzystaniu poczty elektronicznej;
• wzmiance o tym, czy akcje zostały w całości pokryte;
• ograniczeniach co do rozporządzania akcją;
• postanowieniach statutu o związanych z akcją obowiązkach wobec spółki.

Dodatkowo rejestr będzie mógł zawierać:

• (na żądanie osoby mającej interes prawny) wpis o przejściu akcji lub praw zastawniczych na inną osobę albo o ustanowieniu na akcji ograniczonego prawa rzeczowego wraz z datą wpisu oraz wskazaniem nabywcy albo użytkownika lub zastawnika, siedzibie lub adresie ich zamieszkania albo innych adresów do doręczeń, a także adresie poczty elektronicznej, jeżeli osoby te wyraziły zgodę na komunikację w stosunkach ze spółką i podmiotem prowadzącym rejestr akcjonariuszy przy wykorzystaniu poczty elektronicznej oraz liczby, rodzaju, serii i numerów nabytych bądź obciążonych akcji;
• (na żądanie zastawnika albo użytkownika) wpis, że przysługuje mu prawo wykonywania prawa głosu z obciążonej akcji;
• (na żądanie akcjonariusza) wpis o wykreśleniu obciążenia jego akcji ograniczonym prawem rzeczowym.

Wybór podmiotu prowadzącego rejestr akcjonariuszy

Podmiot prowadzący rejestr akcjonariuszy ma wiele zadań, takich jak: utworzenie i prowadzenie rejestru, zagwarantowanie bezpieczeństwa danych zawartych w rejestrze, wystawianie świadectw rejestrowych. Warto dobrze przemyśleć decyzję i wybrać podmiot doświadczony w prowadzeniu rachunków papierów wartościowych. Idealnym przykładem jest dom maklerski Q Securities, który jest jednym z liderów usług depozytowych. Q Securities zapewnia bezpieczeństwo, szybkość i wygodę podpisania umowy, a także kompleksową pomoc związaną z prowadzeniem rejestru.

Elektroniczny rejestr akcjonariuszy ułatwi wypłatę dywidend, pozwoli na szybsze określenie kręgu akcjonariuszy. W zamian za to odbierze akcjonariuszom anonimowość. Efekty tego rozwiązania będzie można zaobserwować w 2021 r.